Kaç Çeşit Tuz Vardır?

2020-09-21(31059)

Tuz aslında sodyum klorürdür ve insanlar tarafından yüzlerce yıldır besin maddelerini koruma ve tatlandırma amacıyla kullanılmaktadır. Tuz tüm insanlar için büyük bir öneme sahip gıda maddesidir ve medeniyetin gelişmesine katkı sağlamıştır.

Peki bu harika bileşik nasıl yapılır? Tuz deniz, maden, göl gibi gibi çeşitli kaynaklardan farklı yöntemler kullanılarak üretilebilir.

Bu yazımızda Türkiye’nin lider tuz üreticisi Koyuncu Tuz olarak piyasada bulunan tuz çeşitlerini hakkında sizleri bilgilendireceğiz.


1. Sofra Tuzu

Sofra tuzu, insanların "tuz" dediklerinde genellikle düşündükleri şeydir. Çok ince tanelere sahiptir. Sofra tuzu kaya madenciliği, deniz ve gölden buharlaştırma yoluyla üretilebilir. İyotlu tüketilmek istenirse iyot katılabilir, topaklanmayı önlemek amacıyla bazı katkılar içerebilir.

2. Koşer Tuz

Şüphesiz, koşer tuzu, bu listedeki en dikkat çekici tuzlardan biridir. Koşer tuzunun en belirgin özelliği iri yapısıdır. Sofra tuzu ile karşılaştırıldığında, koşer tuzu daha büyük kristallere sahiptir ve katkı maddesi içermez. Üstelik kolayca çözünür.

3. Deniz Tuzu

Deniz tuzu, adından da anlaşılacağı gibi, deniz suyunun buharlaşmasıyla üretilir. Tüm deniz tuzu aynı değildir. Mineral içeriği ve buharlaştırma yöntemleri, tuzun üretildiği alana göre değişir.

Deniz tuzu, tarih öncesi çağlardan beri insanlar tarafından kullanılmaktadır. Günümüzde yaygın olarak sadece gıda alanında değil, banyolarda, kozmetik ve pek çok sanayi kolunda da yaygın olarak kullanılmaktadır.

4. Göl Tuzu

Deniz tuzuna benzer, ancak tuz göllerinden elde edilen tuz doğaldır. Dünyanın en büyük tuz gölü Amerika Birleşik Devletleri'nde Utah Büyük Tuz Gölü'dür. Türkiye’nin en büyük tuz gölü ise Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesinde bulunmaktadır.

Ağır metal ve kimyasal safsızlıklar içermediği için en doğal tuz çeşidinin göl tuzu olduğunu söyleyebiliriz. Göl tuzu, ince tuz, ekstra ince tuz ve iri tuz gibi farklı tane boyutlarında olabilir ve bu da yemeğinize güzel bir lezzet verir. Sadece sofra tuzu veya gıda tuzu olarak değil aynı zamanda endüstriyel tuz ve hayvancılık tuzu olarak da tüketilir.

5. Pembe Tuz

Dünyadaki farklı tuz türlerinden bir diğeri olan Pembe tuzun en bilinen versiyonu, Pakistan'daki tuz madenlerinden çıkarılan Himalaya’dır. Bolivya adıyla pembe tuzun daha az bilinen bir versiyonu da var.

Pembe tuz, kimyasal olarak sofra tuzuna oldukça benzerdir, ancak görünüş olarak çok farklıdır. Pembe tuz, sofra tuzuna oranla daha keskin bir tada sahiptir ve % 98 sodyum klorür içerir. Pembe tuzun geri kalanını oluşturan potasyum, magnezyum ve kalsiyum gibi diğer eser mineraller ona pembe tonu verir. Tıpkı sofra tuzu gibi yemek pişirmede ve baharatlamada yaygın olarak kullanılır.

6. Gri Tuz

Gri tuz, kil kaplı havuzlardan elde toplanır. Fransa'nın Guérande bölgesindeki tuz havuzlarından üretilir. Tuz kristallerine gri renk veren havuzlardaki kildir. Kil, kalsiyum, manganez ve demir gibi minerallerle doldurur. Gri tuz, pul pul ve yumuşak bir dokuya sahiptir. Ayrıca kendi içinde doğal neme sahiptir.

7.  Fleur de Sel Tuzu

Fleur de sel oldukça pahalı ve nadir bulunan bir tuz türüdür. Fransa'da Brittany kıyılarının sığ deniz suyundaki tuzlu su havuzlarının yüzeyine yükselen ince kristal tabakadan hasat edilir.

Fleur de sel'in İtalyan versiyonu Fiore di Cervia da aynı şekilde üretilir, ancak su farklılaştıkça daha az tuzludur ve daha az mineral içerir.

Tuz kristalleri piramitler gibi, ince ve hafif şekillidir ve mineral bakımından düşüktür.

8. Himalaya Siyah Tuz

Dünyadaki farklı tuz türlerinden bir diğeri de aslında siyah yerine mor-kırmızı renkte olan Himalaya siyah tuzudur. Ancak orijinal adı “kala manak - kara tuz" anlamına gelir. Rengi mineral grejitten gelir. Ayrıca Himalaya siyah tuzu kükürt içerir ve bu da ona sert bir koku verir. Ayrıca kare kristal yapıya sahiptir.

9. Hawaii Siyah Lav Tuzu

Evet, doğru okudunuz, Hawaii kara lav tuzu, sertleşmiş lav akıntıları üzerindeki havuzların buharlaşmasıyla hasat edilir. Hasattan sonra tuz, aktif hindistan cevizi kömürü ile karıştırılır. Kendine hafif bir kükürt aroması olabilir.

10. Hawai Kırmızı Tuzu (Alaea Tuzu)

Alaea tuzu adını, hasat edilen rafine edilmemiş deniz tuzu ile karıştırılan demir oksit "alaea" açısından zengin kilden alır. Bu kırmızı volkanik kil, tuza karakteristik tuğla kırmızısı rengini verir. Tarihsel olarak, Hawaii kırmızı tuzu dini törenler için kullanılmıştır. Ayrıca çeşitli yerli Hawai yemeklerinde de kullanılır.

11. Trüf Tuzu

Trüf tuzu, en yaygın aromalı tuzlardan biridir. Trüf tuzu, siyah veya beyaz yer mantarlarının farklı tuz türleri ile karışımına bağlı olarak farklı versiyonlara sahip olabilir.

12. Salamura Tuzu

Turşu tuzu daha çok salamura amacıyla kullanılır. Kaba bir dokuya sahiptir ve iyot, mineraller veya topaklanmayı önleyici bileşenler içermez. Ayrıca, asitleme sırasında salamura içinde çözülmesini kolaylaştıran ince granüllere sahiptir.

13. Tütsülenmiş Tuz

Tütsülenmiş tuz, elma, kızılağaç veya ceviz gibi ahşapla soğuk bir tütsüleme işlemiyle üretilir. Tütsülenme süresi değiştikçe, renk ve tat da değişir.

14. Siyah Lav Tuzu

Farklı tuz türlerinden biri olan Siyah Lav Tuzu, Hawaii kara tuzuna benzer. Ancak Akdeniz'deki Kıbrıs adasından hasat edilir. Siyah renktedir ve aynı zamanda aktif kömürle kombine edilen basit bir deniz tuzudur.

Sonuç

Dünyada çok sayıda tuz çeşidi vardır. En dikkate değer olanları yukarıda listelemeye çalıştık. Gıdada veya başka amaçlarla kullanılan tuz, kaynağına, üretim yöntemine ve katkı maddelerine bağlı olarak renk, doku, şekil, boyut, koku ve tat bakımından farklılık göstermektedir.